Newsletter VFE #7
#vc #news #raporty #AI #CleanTech #DEI #SocialImpact #SaaS #Marketplace #B2B #1123
Cześć!
Newsletter czyta regularnie już kilkadziesiąt osób! Jeśli uważasz, że zawiera on wartościowe informacje, podziel się nim, wystarczy, że klikniesz przycisk poniżej ;)
A oto co wydarzyło się w listopadzie…
To się pisze… czyli przegląd blogów/newsów
Telenowela - to określenie idealnie opisuje zdarzenia ostatniego miesiąca w najgorętszej spółce roku czyli OpenAI. I nie…. NIE chodzi tutaj o:
atak DDoS przeprowadzony przez Anonymous Sudan na API spółki oraz ChatGPT,
ogłoszenie programu OpenAI Data Partnerships, którego celem jest pozyskiwanie unikalnych zbiorów danych od stron trzecich w celu szkolenia modeli sztucznej inteligencji,
udostępnienie nowych produktów w tym GPT-4 Turbo oraz Assistants API umożlwiającego stworzenie swojego własnego ChatGPT,
po których to ogłoszeniu zainteresowanie subskrypcjami tak wzrosło, że OpenAI zawiesiło możliwość zakładania nowych kont.
Chodzi o rewoltę jaką zaproponował nam zarząd OpenAI, nieoczekiwanie zwalniając Sama Altmana w piątek 17 listopada. Owszem, zmiany na fotelu CEO zdarzają się, przy czym tutaj mamy niecodzienną sytuację:
743 z 778 członków zespołu firmy zapowiedziało, że odejdzie z niej jeśli zmiana nie zostanie wycofana.
Wielu, z Greg’em Brockman’em czyli współzałożycielem OpenAI na czele, po prostu zrezygnowało nie czekając na przebieg wydarzeń,
dwa dni po wpisie Brockman’a, Satya Nadella (CEO Microsoft, który zainwestował bagatela 10 mld USD w OpenAI), poinformował że i owszem czeka z otwartością na nowe w OpenAI ale w miedzy czasie zatrudnił Sama i Grega w Microsoft gdzie mieliby oni poprowadzić nowy zespół badawczy nad zaawansowaną AI.
rynek obeszła wiadomość, że już ponad 100 klientów OpenAI skontaktowało się z Anthropic czyli jednym z większych konkurentów spółki.
decyzja o zwolnieniu nie spodobała się również funduszom VC, które podjęły swoją własną krucjatę o przywrócenie Sama na stanowisko. Niektóre z nich nawet zaczęły grozić pozwami członkom zarządu, którzy podjęli taką a nie inną decyzję.
22 listopada, czyli 5 dni po zwolnieniu, OpenAI wydała komunikat, że osiągnięto porozumienie z Samem i wróci on na stanowisko CEO a przy okazji zostanie wymieniona istotna część zarządu (dodatkowo Sam stracił prawo powołania członka zarządu a Microsoft zyskał obserwatora, niewiele biorąc pod uwagę 49% udziału w przedsięwzięciu). Jednocześnie zapowiedziano głębsze dochodzenie nad działaniami Sama jako CEO (dla zainteresowanych relacja niemal godzina po godzinie z wydarzeń tutaj ;) )
Co skłoniło zarząd do tej, jak się okazuje samotnej oraz samobójczej misji? Przede wszystkim jego członkowie wskazują na niebezpieczny i nieetyczny kierunek w jakim zaczyna podążać OpenAI, co więcej Sam Altman działa zazwyczaj w pojedynkę, nie konsultując z pozostałymi dyrektorami kierunku rozwoju. Wszystkiemu smaczku dodają doniesienia, że zarząd zrobił co zrobił, po tym jak został zaalarmowany przez… pracowników, że OpenAI pod przywództwem Sama generuje zagrożenia dla świata (zakładam, że to te kilka procent zespołu, która nie podpisało się pod wezwaniem o powrót Altmana).
W momencie zawieruchy do ofensywy przeszedł Amazon prezentując swój nowy produkt: Amazon Q - nowy typ asystenta opartego na generatywnej sztucznej inteligencji, zaprojektowany do pracy w pracy. Amazon Q może wykorzystywać dane biznesowe z różnych aplikacji, w tym Microsoft 365, Slack, Salesforce, Dropbox i Amazon S3. Smaczku tej historii dodaje fakt, że Q* to wg plotek kryptonim nowego modelu opracowywanego w tajemnicy przez Altmana i to podobno właśnie ten projekt został uznany za zagrożenie dla ludzkości (zdania tutaj są podzielone ;) ).
W każdym razie, z przetrwania OpenAI, na pewno nie cieszą się freelancerzy, którzy po uruchomieniu ChatGPT w zeszłym roku … mieli mniej pracy i zarabiają znacznie mniej (szczegóły u Johna Burn-Murdoch’a)
Jeśli zastanawiasz się jak zbudować startup AI który obroni się nawet przed konkurencją ze strony OpenAI, warto zajrzeć na bloga agent.ai.
W międzyczasie Szwedzi opublikowali swój GPT-SW3, czyli pierwszy model LLM po Szwedzku. Użytkownicy mogą teraz budować w oparciu o nie komercyjne i niekomercyjne produkty. Generalnie zaczyna się wyścig na tworzenie modeli dostępnych w językach innych niż angielski. Szczególnie ciekawie wygląda potyczka francusko-niemiecka.
Niemcy nie chcą zostać z tyłu i ich Niemiecka odpowiedź na francuski Mistral zebrała właśnie gigarundę 500 milionów dolarów. Aleph Alfa została wsparta przez siedmiu inwestorów w tym Innovation Park Artificial Intelligence, Bosch Ventures i SAP. Inwestorzy amerykańscy byli (celowo) nieliczni. Nasuwa się oczywiste pytanie co z Polską?
Polski pierwiastek można odnaleźć we Francji ;) Miliarderzy Xavier Niel, Rodolphe Saadé wraz z amerykańskim wsparciem od Eric’a Schmidt’a powołali europejski odpowiednik OpenAI czyli Kyutai - “pierwsze (prywatne) europejskie laboratorium non-profit poświęcone otwartym badaniom nad sztuczną inteligencją”. Open-source ma być motywem przewodnim inicjatywy, która na początek została dokapitalizowana bagatela kwotą 330 mln USD, a w zespole znajdują się naukowcy z doświadczeniem w Facebook, Jane Street czy DeepMind. Inwestorzy są mile widziani, natomiast trochę grosza do inicjatywy dołożyła iliad Group, o czym warto wspomnieć, ze wglądu na fakt, że grupa ta przejęła sieć Play w 2020 roku (taki oto polski pierwiastek w rewolucji AI ;) )
Niemcy przechodzą do ofensywy, jeśli chodzi o walkę o talenty:
przede wszystkim, właśnie ogłoszono nowy fundusz funduszy (Wachstumsfonds Deutschland - odpowiednik PFR w Polsce), który zainwestuje 1 miliard euro w fundusze VC operujące w Europie. Co warte podkreślenia, Niemcy powielają dopiero co zaimplementowany model brytyjski, tzn. 650 mln euro pochodzi od ponad 20 inwestorów instytucjonalnych, w tym ubezpieczycieli, fundacji, zarządzających aktywami i dużych Familly Office, takich jak Allianz, BlackRock, Debeka, Generali Deutschland, HUK-Coburg czy Gothaer Versicherung.
Ponadto, od nadchodzącego roku ma obowiązywać nowe prawo w Niemczech, które ułatwi życie startupom planującymi podzielić się udziałami ze swoimi pracownikami (ESOP). Otóż podatek wystąpi w momencie gdy pracownik sprzeda akcje a nie gdy je otrzyma, co stanowi fundamentalną różnicę.
Niemcy pełnią również rolę rozgrywającego jeśli chodzi o regulacje AI w UE, wg Reuters osiągnęli oni porozumienie z Francją i Włochami dotyczące AI Act. Zresztą startupy zajmujące się sztuczną inteligencją już mogą dołączyć do paktu na rzecz sztucznej inteligencji, będącego dobrowolnym zobowiązaniem dla firm, które chcą rozpocząć wdrażanie wymogów unijnej ustawy o sztucznej inteligencji przed jej wejściem w życie. Swoją drogą, ciekawe czy UE zdąży przyjąć regulacje przed wyborami, jeśli nie wzrośnie niepewność na rynku.
Komisja Europejska rozpoczęła nabór do konkursu Large AI Grand Challenge. KE zamierza wesprzeć maksymalnie cztery unijne start-upy opracowujące innowacyjne modele podstawowe. Każda z wybranych firm otrzyma po 250 tys. euro i przydział 2 mln godzin GPU na unijnych superkomputerach.
Jeśli nie chcemy zostać w tyle, działania Europejczyków muszą nabrać na sile. Na początku listopada, chiński startup 01.ai wypuścił serię modeli Yi, które według różnych wskaźników są obecnie najsilniejszymi, ogólnodostępnymi modelami na świecie. Modele są dostępne bezpłatnie do celów badań akademickich, a firmy, które chcą wykorzystać je komercyjnie (wciąż bezpłatnie), będą musiały złożyć wniosek pod adresem yi@01.ai.
Odchodząc już od tematu gigantów AI, warto na chwilę zajrzeć jeszcze na bloga The Pragmatic Engineer, na którym Gergely Orosz rozmawia z Evan’em Morikawą, liderem zespołu inżynierów w OpenAI. Celem wywiadu jest odpowiedź na pytanie: co sprawia, że OpenAI jest w stanie tak szybko dowozić nowe funkcjonalności ChatGPT? Wg Evan’a bardzo ważne w szybko-skalującym się zespole “było stworzenie atmosfery startupu na wczesnym etapie, zmierzającego w kierunku Product-Market Fit” oraz utrzymanie jego pionowej integracji co powoduje ścisłą i bezpośrednią współpracę miedzy danymi rolami.
Z kolei Lenny Rachitsky, dostarcza odpowiedzi na pytanie: kiedy firmy zazwyczaj zatrudniają pierwszego menadżera produktu? Okazuje się, że pierwszy PM dołącza do zespołu zazwyczaj po 2-3 latach gdy zespół liczy 15-25 osób w tym 10-15 inżynierów. Co zaskakujące, ponad połowa firm (a badani byli liderzy typu Stripe czy Netflix) zatrudniła pierwszego PMa, zanim znalazła Product-Market Fit, co jest sprzeczne z radami, które zazwyczaj się słyszy. Szczególnie w B2B.
Jason Cohen we wpisie “How product-market-fit feels” dokonał natomiast bardzo ciekawej analizy momentu uzyskania Product-Market Fit przez startupy z różnymi modelami biznesowymi (a także formami finansowania). Warto porównać swoje dane z tymi zebranymi przez Jasona. To na co zwraca on szczególną uwagę, a wielu pomija - to kwestia churn’u. Wg Jasona jeśli odchodzi więcej niż 3% klientów miesięcznie, w przypadku B2B, lub 5% w przypadku B2C - Produkt-Market Fit nie występuje.
Kaari Saarinen (CEO Linear) dzieli się za to przemyśleniami na temat idei MVP (Minimal Viable Product) w tworzeniu produktu. Mówiąc wprost uważa on, że tego typu podejście jest stratą czasu ze względu na mentalną postawę jaką generuje “praca nad MVP” w zespole. Jego sposób myślenia o budowaniu produktu nie opiera się na eksperymentach ani MVP, ale na tym, jak sprawić, by produkt odniósł sukces. W kontekście produktu warto jeszcze zajrzeć na bloga Spotify, na którym można dowiedzieć się dlaczego rozmiar jest tak istotny i jak o to zadbać. Oczywiście mowa o wielkości aplikacji.
Na ChurnZero przeczytasz z kolei o tym jak uniknąć kluczowych 11 błędów przy wdrożeniu SaaSów.
W kontekście błędów, Charles Hudson na blogu Venture Reflections pomaga uporać się z błędami, które popełniają osoby myślące o nowym startupie. Mowa tutaj konkretnie o osobach, których to wcześniejszy projekt właśnie co zaliczył porażkę ;)
Przed istotnym błędem ostrzega fundusze VC Vishaal Bhuyan (CEO Aanika Biosciences). Wg niego VC powinny aktywnie zniechęcać spółki portfelowe do budowania własnej przestrzeni laboratoryjnej (inwestowania w siedziby), chyba że zgromadziły one znaczny kapitał w rundzie B.
Oczywiście im lepszy zespół założycielski tym mniej zmartwień dla funduszu ;) Co tzn. lepszy zespół? Odpowiedź przynosi artykuł w Nature, którego autorzy wskazują wpływ osobowości założycieli na sukces startupu. Wyniki badań wskazują, że odnoszący sukcesy przedsiębiorcy różnią się od odnoszących sukcesy pracowników. Co więcej te dwie grupy można dokładnie rozróżnić za pomocą klasyfikatora opartego wyłącznie na informacjach o osobowości ponieważ przedsiębiorcy odnoszący sukcesy charakteryzują się innym rozkładem cech Wielkiej Piątki osobowości.
Czy znając osobowość Sama Bankman-Fried’a fundusze uniknęłyby wtopy stulecia? Tego już się nie dowiemy, za to Sam będzie miał prawdopodobnie sporo czasu by pracować nad Wielką Piątką - może nawet 115 lat. Przysięgli uznali go winnym wobec wszystkich siedmiu stawianych mu zarzutów oszustwa. Decyzja co do ostatecznej kary należy co prawda jeszcze do sędziego, ale warto pamiętać, że w marcu odbędzie się kolejny proces z pięcioma zarzutami wiec kara może się wydłużyć. Ostateczny wyrok zatem niebawem.
W zakresie procesów… z jednego toczącego się przed amerykańskim senatem wiemy, że kadra kierownicza wyższego szczebla Meta (w tym Mark Zuckerberg) ignorowała ostrzeżenia pracowników dotyczące niebezpieczeństw, jakie platformy takie jak Instagram stanowią dla nastolatków. O tym w jaki sposób Meta podchodziła do dzieci można przeczytać w pozwie.
“Oczywistym” zbiegiem okoliczności był wydany tuż po ujawnieniu zeznań wspólny komunikat firm takich jak Discord, Google, Mega, Meta, Quora, Roblox, Snap i Twitch. Z komunikatu dowiadujemy się, że zgadzają się one udostępniać publicznie sygnały dotyczące potencjalnych nadużyć względem dzieci, które miały miejsce na ich platformach.
Na koniec warto dodać, że IPO Reddit’a może w końcu stać się faktem. Kiedy opadł kurz po buncie użytkowników na początku tego roku, Reddit podobno ponownie przygotowuje się do legendarnego IPO. Bloomberg donosi, że inne start-upy warte uwagi, o których ostatnio zaczęło się mówić w kontekście IPO to wspierana przez Microsoft firma Rubrik (cloud) i marka bielizny Skims należąca do Kim Kardashian ;). Ponadto mówi się o chińskim gigancie odzieżowym Shein.
Na ringu… czyli rundy warte uwagi
[Po więcej zapraszam tutaj]
💸Eilla AI- automatyzacja zadań w procesach M&A, VC and PE. Więcej tutaj.
Rok założenia: 2022
HQ: Londyn
New Money w prasie: $1.5M
Inwestorzy: Eleven Ventures, Fuel Ventures.
Założyciele: Petar Petrov, Nikola Lazarov, Nikolay Babulkov,
#AI #Automation #Workflow
🧾Solvimon, platforma billingowa umożliwiająca implementację różnych systemów pricingu np. pay per use. Więcej tutaj.
Rok założenia: 2022
HQ: Utrecht
New Money w prasie: $9.6M
Inwestorzy: Northzone, business angels
Założyciele: Kim Verkooij, Etienne Gerts
#Ecommerce #Pricing #Platform
⚖️ Jimini AI, co-pilot AI dla prawników. Więcej tutaj.
Rok założenia: 2023
HQ: Paryż
New Money w prasie: $2M
Inwestorzy: Polytechnique Ventures, J12 Ventures, Galion.exe, Evolem, Zebox Ventures, Better Angle
Założyciele: Stéphane Béreux, Raphael Arroche
#AI #Legal #Copilot
🖴 Generative Engineering platforma do prostego projektowania hardware. Więcej tutaj.
Rok założenia: 2021
HQ: Londyn
New Money w prasie: $4.4M
Inwestorzy: EQT Ventures, Join Capital
Założyciele: Joe Griston, Nick Arini, Laurence Cook, Nick Boultbee
#AI #Hardware #RapidPrototype
🗣️ Callyope, platforma do monitoringu zdrowia psychicznego wykorzystująca analizę głosu do oceny pracy mózgu. Więcej tutaj.
Rok założenia: 2023
HQ: Paryż
New Money w prasie: €2.2M
Inwestorzy: 360 Capital, BPI Digital Venture, No Label Ventures
Założyciele: Martin Denais, Rachid Riad, Xuan-Nga Cao
#AI #MentalHealth #VoiceRecognition
🧑🏿🦯biped.ai, narzędzie/przewodnik AI dla niewidomych. Więcej tutaj.
Rok założenia: 2021
HQ: Lausanne
New Money w prasie: CHF 1.2M
Inwestorzy: Serpentine Ventures, Juchum Foundation, business angels
Założyciele: Maël Fabien, Bruno VOLLMER
#AI #Hardware #Navigation
Świeża krew… czyli nowe VC na pokładzie
przy czym “nowe” nie zawsze oznacza brak doświadczenia ;)
1️⃣ 2100 Ventures: pre-seed, seed #B2B #Fintech #data #SaaS #ClimateTech
HQ: Mediolan
New Money in press : €30M
Ticket: €250k-750k
GPs: Andrea Gurnari, Andrea Casasco, and Andrea Gennarini
1️⃣ Underline Ventures pre-seed, seed, late seed, #TechAgnostic
HQ: Bukareszt
New Money in press : $20M
Ticket: €500k
GPs: Bogdan Iordache
1️⃣ NP-Hard Ventures pre-seed, seed #InfrastructureTools #DecentralizedPlatform
HQ: Amsterdam
New Money in press : €12m
Ticket: €250k
GPs: Paul Veugen, Anke Huiskes, Micha “mies” Hernandez van Leuffen
2️⃣ Airbridge Equity Partners scale-up, #DeepTech
HQ: Amsterdam
New Money in press : €63M
Ticket: €1m – 5m
GPs: Rick van Boekel
Ekspert wie… sekcja raportowa
Zespół Coatue dostarczył ciekawy raport na temat rewolucji AI. Wskazuje on m.in. na szybko postępujące zmiany w zakresie podejścia do tworzenia technologii oraz infrastruktury z tym związanej. Autorzy zwracają uwagę na tworzące się nowe ekosystemy narzędzi oraz potrzebę pracy nad narzędziami do rewitalizacji danych, na których bazują modele. Nowe narzędzia oznaczają potrzebę doszkolenia zespołów.
Aktualne trendy w technologii, w ujęciu bardziej ogólnym, analizuje CBInsights w raporcie Global Venture. 10 trendów przyszłości w tym zakresie próbuje natomiast przewidzieć GP Bullhound w raporcie Technology Predictions Report for 2024
Z kolei trendy HR i wynagrodzeń w europejskich spółkach technologicznych znajdziesz tutaj, wg raportu startupy obcięły zatrudnienie o 40%. Globalne ujęcie jest na VCplatform.
A’propos HR nowe badania pokazują, że liderzy motywowani głównie strachem tworzą mniej wydajne i mniej psychologicznie bezpieczne środowisko dla swoich pracowników, tracąc około 10 godzin tygodniowo na produktywności.
Pozostając jeszcze na chwilę przy trendach: czy tzw. mięso in vitro trafi na nasze stoły? Wg AFN tak, ale najpierw upadnie nawet 90% firm które nad nim pracują. Nad przyszłością roślinnych zamienników mięsa zastanawia się natomiast Frederic Fernandez & Associates.
World Meteorological Organization wskazuje tymczasem, że tylko 11% państw ma odpowiednie narzędzia by uchronić życie swoich obywateli przed wpływem ekstremalnych zmian klimatu.
Przechodząc do świata VC, Pitchbook wskazuje, że w Q3 Niemcy dołączyli do ogólnego trendu czyli zaliczyli dołek, jeśli chodzi o inwestycje VC. Świeży raport od Atomico, The State of European Tech 2023 sugeruje, że europejskie startupy zbiorą w tym roku tylko połowę tego ile wynosiły rundy rok wcześniej. Z dobrych informacji w Europie mamy w tym roku więcej first-time founders niż w USA.
Z kolei nordycki inwestor Unconventional Ventures przeanalizował m.in. lukę finansowania early stage ze względu na płeć założycieli. Oprócz krajów nordyckich wziął pod lupę Francję, Niemcy i UK. W zasadzie przepaść ma wszędzie ten sam rozmiar.
W Wielkiej Brytanii pojawił się tymczasem szeroki raport nt. tego co niektórzy nazywają “dekadami złych praktyk” czyli startupów zakładanych przez brytyjskie uniwersytety. Autorzy zalecają m.in. pracę nad ujednoliceniem warunków inwestycyjnych.
Historie nie z tej ziemi - bootstraping
Bohaterem tego wydania jest o tyle wyjątkowa spółka, że pomysł na ten biznes zrodził się właśnie w ramach bloga/newslettera prowadzonego przez Nathan’a Barry’ego czyli założyciela ConvertKit.
ConvertKit jest to narzędzie SaaS pomagające monetyzować content właśnie twórcom blogów czy newsletterów. Wszystko zaczęło się w 2013 roku i jak widać pierwsze 2 lata były ciężkie, bowiem wzrost MRR był marginalny. Dopiero na przełomie roku 2015/2016 spółka osiągnęła Product-Market Fit, co zresztą widać na wykresie poniżej. Zanim do tego doszło Nathan poszedł all in i zainwestował swoje ostatnie oszczędności czyli 50 tys USD oraz zatrudnił pierwszego programistę (wcześniej korzystał z outsourcingu). Droga do miliona MRR zajęła ok 5 lat co biorąc pod uwagę brak pieniędzy VC na pokładzie należy uznać za ogromny sukces.
Założyciel ConvertKit, wspominając początki opowiada m.in. o tym, jak osobiście docierał jeden po drugim do swoich idealnych klientów docelowych, ręcznie ich wdrażając, aby nie tylko uzyskać sprzedaż, ale także referencje. Wśród rad Nathana znajdziemy m.in:
Ucz innych wszystkiego co potrafisz
Pracuj transparentnie
Twórz każdego dnia
Tutaj przeczytasz m.in. o strategiach jakie Nathan używał celem skalowania sprzedaży, o jego doświadczeniach z bootstapingiem możecie też posłuchać w nagraniu poniżej.
Do przeczytania w podsumowaniu grudnia ;)